Terugblik evenement
9 okt 2025
Op donderdag 9 oktober 2025 vond het tweede event plaats. We kwamen samen met 27 gemeenten, Provincie Utrecht, Rode Kruis, Ministerie van Asiel & Migratie en Hogeschool Utrecht op de inspirerende locatie: Asiel Buurt Centrum Pahud - In Utrecht.
Deze locatie is een Plan Einstein locatie, een plek waar ontmoeting centraal staat tussen bewoners én omwonenden. De huiskamersetting hielp om met elkaar te verbinden én kennis uit te wisselen over het nemen van gemeentelijke regie rondom asielopvang.
Hieronder vind je het naslagwerk van de kennissessies & een selectie van de foto's.
Vragen of aanvullende behoeften na dit evenement? Neem gerust even contact op met steef@wiltgroei.nl
gemeente Nijkerk
Tijdens de eerste kennissessie deelde de gemeente Nijkerk hun ervaring met een zorgvuldig participatieproces rond opvanginitiatieven. Ze namen zowel de raad als bewoners stap voor stap mee en werkten nauw samen met het COA, met duidelijke afspraken vastgelegd in de startnota. Ze gebruikten diverse communicatie- en participatiemethoden om verbinding met de samenleving te behouden. Succesfactoren waren onder andere de inzet van ongeveer 150 vrijwilligers, samenwerking met “Buddy-to-Buddy” en een integrale visie die aansluit bij bewoners. Het luisteren naar de raad en bewoners en het zichtbaar maken dat beleid hun zorgen adresseert, droeg sterk bij aan draagvlak. Tijdens de workshop werden vragen gesteld over samenwerking met het COA, voorselectie en omgaan met weerstand richting raadsleden. Afsluitend benadrukte Nijkerk: laat je niet leiden door angst, bied comfort aan bestuur en raad, en kies bij voorkeur voor kleinschalige, mensgerichte opvang die groeit in draagvlak en integratie bevordert.
Chiel Naber & Claudia Mulder
gemeente Hengelo & Rheden
Gemeente Hengelo en Rheden deelden hun ervaringen met het opzetten van een DGO. Hengelo begon hier pragmatisch mee, door hun noodopvang voor Oekraïners ook open te stellen voor asielzoekers. Rheden startte een DGO vooral om meer eigen regie te krijgen en verhuizingen, en daarmee onrust, te beperken. Beide gemeenten nemen grotendeels zelf de verantwoordelijkheid voor de opvang, met een beperkte rol voor het COA. Ze ervaren positieve reacties vanuit de gemeenschap, mede doordat ze lokaal regie voeren, open communiceren en bewoners betrekken. Belangrijke ontwikkelpunten zijn het aanpassen van COA-procedures, samenwerking binnen het leer- netwerk (samen optrekken), zichtbaar maken wat werkt (ook in media positief bijdragen) en blijven investeren in draagvlak via lokale initiatieven en partnerschappen.
Simone van Rooij & Timo Otten
Rode Kruis & Wiltgroei
Lonneke & Laura presenteerde
de bouwstenen van het nieuwe Buurthuis, een samenwerkingsinitiatief van 22 partijen voor menswaardige opvang. De bouwstenen zijn verdeeld over zes secties: rust & privacy, buurthub, bewonersparticipatie, slimme veiligheid, zorghub en op weg naar werk. De deelnemers beoordeelden a.d.h.v een checklist per sectie wat goed gaat en wat beter kan, met nadruk op kritische zelfreflectie. Daarbij kwamen vragen aan bod zoals:
-
Is zichtbaar dat er mensen wonen?
-
Sluiten activiteiten aan bij wat bewoners willen?
-
Creëer je ruimte binnen je budget of benut je die nog niet?
-
Werk je met de juiste partners?
Na de beoordeling formuleerden deelnemers implementatieacties voor de komende periode. Jouw opvang of opvang plan boordelen? Download de checklist!
Lonneke Noteboom & Laura Faber
Ministerie van Justitie & veiligheid
Het Ministerie zit op dit moment in een onderzoeksfase omtrent de VGE (Volledige Gemeentelijke Exploitatie). Dit maakt het uitdagend om al concrete antwoorden aan gemeenten te geven die interesse hebben in een VGE. De focus kwam daardoor vooral te liggen op input geven voor het onderzoek.
Belangrijke inzichten:
- Per gemeente gelden wisselende afspraken afhankelijk van hoe de “onderhandeling” met het COA uitpakt.
- Ook werd gedeeld dat het narratief bij de kleine gemeente en hun bewoners is dat zij het liever zelf zouden regelen.
- Veel gemeente zouden graag regie hebben over specifieke onderwerpen die nu onder COA-bewind vallen.
Voor vragen over VGE kunnen gemeenten Karel mailen via: spreidingswet@minjenv.nl
Karel Smith & Madeleine Voorhuis
Evaluatie
en nU?
Het leernetwerk laat zien dat je er niet alleen voor staat. Je hoeft het wiel niet op nieuw uit te vinden. Dus...reik uit als:
Je contact gegevens nodig hebt van iemand die je nog eens wilt spreken?
Een dilemma of uitdaging wilt voorleggen aan het leernetwerk?
Een vraag hebt die gesteld moet worden!
Mail: steef@wiltgroei.nl
